1392 V.D.G.J De tijd van Moshe begint
Mozes (Moshe in het Hebreeuws) was de leider die door G’d was gekozen om de Israëlieten meer dan 3300 jaar geleden uit Egypte te leiden. Mozes is de grootste profeet die ooit heeft geleefd. Hij heeft de Thora getranscribeerd (ook bekend als de vijf boeken van Mozes), de fundamentele tekst van het jodendom.
Het leven van Mozes
Mozes werd geboren in Egypte op 7 Adar in het jaar 2368 vanaf de schepping (1393 voor de gewone jaartelling) in een tijd waarin de Israëlieten slaven waren van de Farao en onderworpen waren aan harde slavenarbeid. Hij was de derde van de drie kinderen van Jochebed en Amram. Zijn broer, Aaron, was drie jaar ouder dan hij zijn zus, Miriam, was zes jaar ouder.
Zijn vader was een vooraanstaand leider van de stam van Levi, wordt in de Talmoed ‘de grootste van de generatie’ genoemd.
Uit angst voor de geboorte van een leider die de Israëlitische slaven uit Egypte zou halen, gaf Farao het bevel alle Israëlitische jongens te verdrinken in de Nijl. De moeder en zus van Mozes waren vroedvrouwen en ze negeerden het wrede bevel.
De Nijl
Toen Jocheved beviel van een zoon (drie maanden te vroeg), verborg ze hem thuis tot hij drie maanden oud was en ze hem niet langer kon verstoppen. Toen stopte Jocheved haar zoon in een waterdichte mand en liet hem in de Nijl drijven.
Terwijl Mirjam toekeek werd de kleine jongen uit de rivier gehaald door Farao’s dochter, Batya die hem vervolgens opvoedde in het paleis.
Toen hij ouder werd, verliet Mozes het paleis en zag het lijden van zijn volk. Op een dag zag hij hoe een Egyptenaar een Hebreeuwse slaaf wreed sloeg. Mozes doodde de Egyptenaar en verborg zijn lichaam in het zand. De volgende dag ging hij weer naar buiten en zag twee Hebreeërs ruzie maken. Toen hij zag dat de ene man op het punt stond de andere te slaan, kwam hij tussenbeide. De man maakte hem belachlijk en vroeg: “Wil je me doden zoals je de Egyptenaar hebt gedood?”
Gezin
Zich realiserend dat hij niet kon blijven, vluchtte Mozes uit Egypte en begaf zich naar Midjan, waar hij met Zippora, de dochter van Jitro trouwde. Hij kreeg twee zonen Gershom en Eliëzer.
Toen hij 80 jaar oud was, hoedde Mozes de schapen van zijn schoonvader toen G’d zich openbaarde in een brandende braamstruik en hem opdroeg de kinderen van Israël te bevrijden.
Mozes aarzelde, omdat hij het gevoel had dat hij onwaardig was en dat noch de Farao noch het volk naar hem wilde luisteren, omdat hij een spraakgebrek had.
Bij zijn terugkeer naar Egypte gingen Mozes en zijn broer Aharon naar Farao en vertelden hem dat G’d had gezegd dat het tijd was dat het Joodse volk uit Egypte zou worden weggevoerd zodat ze G’d konden dienen. Farao weigerde.
Mozes en Aäron speelden een belangrijke rol bij het brengen van de tien plagen over de Egyptenaren, beginnend met water dat in bloed veranderde en eindigend met de dood van elke eerstgeboren Egyptenaar.
Nadat de Farao ermee had ingestemd zijn slaven vrij te laten, leidde Mozes ze naar buiten en de wonderen gingen door. Na een week veranderde Farao van gedachten en besloot het volk te achtervolgen. Bij het bereiken van de Rode Zee leidde Mozes zijn volk door het water op het droge. De Egyptische achtervolgers verdronken in het kolkende zeewater.
Woestijn
Gedurende de volgende 40 jaar zorgde Moshe voor de kinderen van Israël “zoals een voedster een baby draagt”. Hij zorgde voor alles en vertegenwoordigde hen voor G’d, vooral wanneer ze G’ds ongenoegen op de hals haalden. Wat maar al te vaak gebeurde.
Overlijden van Mozes
Toen Moses zijn 120e verjaardag naderde, was hij nog steeds energiek. Ook had hij een geweldig gezichtsvermogen en een gladde huid, maar zijn dagen waren geteld. Vanaf 40 dagen voor zijn overlijden liet hij zijn testament aan de mensen na. Daarin herinnerde hij hen aan belangrijke elementen uit hun geschiedenis en herhaalde hij veel van de mitswot (de G’ddelijk opdrachten). Vooral het verbod om nooit afgoden te dienen.
Mozes schreef deze toespraak ook op en vormde het boek Dewariem (Deuteronomium), de laatste van de vijf boeken van Mozes.
Toen, op zijn 120e verjaardag, beklom Moshe de berg Nebo. Daar gaf G’d hem uitzicht op het Land van Israël, waar hij zo naar verlangde om binnen te gaan. Mozes stierf toen “door de kus van G’d”, en niemand weet waar hij begraven was.
Nederigheid
Het volk rouwde 40 dagen om Moshe. Vóór zijn overlijden had Mozes Jehoshoea, zijn trouwe beschermeling, aangesteld die hen naar het land Israël zou leiden.
Mozes wordt vaak Moshe Rabbeenoe (Mozes onze leraar) genoemd. Hij was een inspirerende leider en de grootste profeet die ooit heeft geleefd. Toch herinneren we ons Mozes in de eerste plaats als de leraar van de wet, wiens getrouwe overdracht van G’ds woord tot op de dag van vandaag. Dit is wat je in de harten en huizen van de Joden blijft horen. De Thora beschrijft Mozes als de nederigste man die ooit heeft geleefd.
