Iedereen heeft ooit weleens Joden uit het chassidisme gezien. Mannen met baarden, pijpekrullen, donkere lange jassen en een bontmuts (alleen op Sjabbat en feestdagen). Chassidiem zijn orthodoxe Joden die de Joodse wetten naleven.
Het Chassidisch Jodendom (ook bekend als Chassidisme), komt van het Hebreeuwse woord חסידות (Chassidoet) “de Vromen”, dit is een richting binnen het Jodendom. De belijders heten Chassidiem. Het Chassidisme vindt zijn oorsprong in Oost Europa.
Ontstaan van het Chassidisme
Het Chassidisme is begonnen in de 18e eeuw in Oost-Europa gesticht door Rabbi Israël ben Eliezer, die de bijnaam kreeg: ‘Ba’al Shem Tov’, “Meester van de Goede naam.” De Ba’al Shem Tov is in het jaar 1698 geboren in Okup, in de provincie Podolia (nu Oekraïne) dichtbij de rivier Dnjestr.
Zijn jeugd
De Ba’al Shem Tov was een arm weeskind, hij werkte als simpele arbeider in het Karpaten gebergte. Gedurende deze tijd studeerde hij in het geheim met een groep Joodse mystici. Hij groeide op en werd een gerespecteerde rabbijn.
De Ba’al Shem Tov is bekend geworden als leider en wonderdoener.
Hij bezocht veel Joodse gemeenschappen over heel Oost-Europa. Al snel kreeg hij de reputatie dat, waar hij ook naartoe ging, hij als wijze rabbijn ook wonderdoener was voor elk persoon die hulp nodig had. Al snel kreeg hij een enorme aanhang. Zijn leringen brachten een revolutie teweeg bij de arme, gedemoraliseerde en vervolgde Joden van Oost-Europa.
Het was een tijd van vreselijke pogroms en vervolgingen van vele Joodse gemeenschappen. Na de pogroms en moordpartijen waren grote delen van de Oost-Europese Joden in bittere armoede terechtgekomen.
Het was in die tijd ook net na de geschiedenis van de valse Messias Shabbetai Tzvi. Velen hadden hun hoop op hem bevestigd tot het duidelijk werd dat hij een valse Messias was. Een groot deel van de Joodse bevolking van Oost-Europa bevond zich daarom in een collectieve staat van teleurstelling en depressie.
De ideeën van de Ba’al Shem Tov
Door de grote armoede hadden de Joden weinig tot geen tijd om zich bezig te houden met het belangrijkste goed van het Joodse volk, namelijk het bestuderen van de Thora, de Joodse leer. Alleen de rijke Joodse elite kon zich bezighouden met Thorastudie. Een arme Jood kon zich moeilijk intellectueel en spiritueel binden aan G’d omdat hij veel tijd moest besteden aan werk om te kunnen overleven en daarom geen grote Thorakennis had.
De leringen van de Ba’al Shem Tov waren het begin van een grote beweging die het idee benadrukte om je in alle aspecten van het leven aan tot G’d te binden, vooral door intens gebed en vreugdevolle zang. De belangrijkste verandering van de Ba’al Shem Tov was dat elke Jood zich altijd kan binden aan G’d. Ook al moet je de hele tijd werken dan kan je tijdens je werk spreken en bidden tot G’d.
De Ba’al Shem Tov zette het principe van de Deveekoet (je vastklampen aan G’d) met diep meditatief gebed. Het Chassidisme legt veel nadruk aan zingen tijdens de gebeden. Verder legde de Ba’al Shem Tov grote nadruk op de Joodse mystiek en baseerde veel op de Kaballa.
Al heel snel, vooral in Oost-Europa, werden duizenden en duizenden Joden aangetrokken tot het Chassidisme.
De taak van de Rabbijnen:
Binnen het Chassidisme speelt de rabbijn, rebbe genoemd een belangrijke centrale rol. De rebbe is een enorme inspiratiebron en leidinggevend persoon. Rondom de rebbe komen de Chassidim samen om te leren, te bidden en om de rebbe om advies te vragen op elk gebied voornamelijk op het gebied van de levensvragen en allerlei problemen die een mens tijdens zijn leven kan hebben. In de Joodse boeken worden deze rabbijnen als Tsaddiek (rechtvaardige) of Rebbe beschreven.
Het is op de Kabbala (Joodse mystiek) gebaseerd dat er in elke generatie rechtvaardige personen zijn die veel G’ddelijke hulp hebben om hun speciale taak in deze materiële wereld te vervullen.
De Tsaddiek:
De rebbe is dezelfde persoon als de Tsaddiek. Tsaddiek, betekent rechtvaardige, hij is de charismatische leider in het Chassidisme. Een Tsaddiek hoeft geen rebbe te zijn omdat het zijn van een Tsaddiek een streven is van elke Jood. Een vrouwelijk Tsaddiek heet Tsaddeket en die zijn er zeker ook binnen het Chassidisme en het Jodendom in het algemeen.Een Tsaddiek is een spirituele gids, die bekend om zijn (of haar) geleerdheid, zijn heiligheid en bekwaamheid als religieuze leider. Dit is een bekend fenomeen binnen het Jodendom.
Het model van de Tsaddiek komt al voor in de Profeten bij de wonderwerkende profeten Elisja en Elia. In de Talmoed wordt er ook veel melding gemaakt van heiligen en rechtvaardigen ook bij verschillende mensen in de middeleeuwen. Alleen bij het Chassidisme wordt er vanaf het begin melding gemaakt van de rol van de Tsaddiek die de belangrijkste rol in de gemeenschap vervult waarbij de Chassidiem (volgelingen) alles proberen op te volgen wat de Meester hen leert.
Binnen de Chassidische dynastieën volgt meestal de oudste zoon de vader op, dit kan alleen met de goedkeuring van de gemeenschap. Soms zijn er nieuwe charismatische leiders die door hun grote kennis en rechtvaardig gedrag Rebbes worden. Kortom een Tsaddiek hoeft geen rebbe te zijn, maar we verwachten wel van een rebbe dat hij een Tsaddiek is. Elk mens moet ernaar streven om een Tsaddiek te zijn.
Spirituele kracht
In de geschriften van Rabbijn Jacob van Polonnoye en in andere vroege Chassidische werken is de Tsaddiek de persoon via wie veel G’ddelijke genade stroomt om mensen te zegenen en te helpen. De gebeden van de Tsaddiek kunnen de gebeden van zijn volgers kracht bijzetten.
Zelfs het voedsel dat de Tsaddiek geproefd heeft, is geladen met spirituele kracht, vandaar de Chassidische praktijk om stukjes voedsel te eten waarover hij het gebed voor de maaltijd heeft uitgesproken.
De bedoeling van de persoon als Tsaddiek is dat hij zijn Chassidiem (volgers) begeleiding geeft in de spirituele wereld en geestelijke gids is. Het komt ook voor dat een Tsaddiek wonderen kan doen, maar dat ziet men als een ‘leuke bijkomstigheid’ en niet als essentie van de taak van de Tsaddiek.
Afgoderij?
Het respect voor een ware Tsaddiek is enorm. De Tsaddiek wordt geëerd als persoon. Het is belangrijk hierbij op te merken dat de Tsaddiek geëerd wordt maar hij NOOIT het onderwerp van aanbidding is, want dat is absoluut verboden volgens de basis principes van het Jodendom.
Lees ook meer over het Chassidisme op Jodendom online
