Een verborgen Mezoeza in Amsterdam

Mezoeza (tekstkokertje) Meervoud = mezoezot.

Mevrouw Susan Rodrigues Pereira was haar huis aan het opknappen toen zij tot haar grote verbazing in een muur bij de ingang van haar huis een bijzondere ontdekking deed.
Namelijk een mezoeza met huls en nog een kleinere mezoeza. Deze mezoezot zijn verborgen tijdens de oorlog zodat de nazi’s het niet zou opvallen dat deze mensen mezoezot aan hun deur hadden, zodat zij als joden niet zouden worden ontdekt.

Susan is een joodse vrouw van Portugese afkomst. De laatste tijd is zij haar stamboom uitgebreid gaan onderzoeken, zij is afkomstig uit een oude joodse familie van Portugese afkomst die ooit als maranen naar Nederland zijn gekomen. Natuurlijk weet zij wat een mezoeza is.
Zij is op onderzoek gegaan naar het verhaal achter de mezoezot. Zij ontdekte dat, voor de oorlog, in haar straat honderden joden hebben gewoond waarvan maar enkelen de oorlog hebben overleefd.

Oorspronkelijke bewoners

Haar ontdekkingen leidden haar naar een zakenman Josef Tafelkruier die voor de oorlog in haar huis heeft gewoond. In het huis naast haar heeft de gemeente rabbijn Benjamin Israël Ricardo gewoond. Susan ging verder met haar onderzoek en heeft een zekere Benjamin Ricardo gevonden die de kleinzoon is van rabbijn Ricardo, hij draagt de naam van zijn grootvader.

Via de heer Ricardo is zij bij mevrouw Mirjam Chanina terecht gekomen die in Israël woont. Deze mevrouw Chanina is een kleindochter van vaders kant van Joseph Tafelkruier en van moeders kant is zij een kleindochter van rabbijn Ricardo. Die dus buren van elkaar waren.

“Ik had nooit gedacht dat ik ooit nog iets zou horen over het huis van mijn grootouders. En zeker niet hierover”, zoals zij gezegd heeft in een interview voor het krantje ‘Sichat Hashawoe’a’.

“Ik ben drie maanden na de bevrijding geboren in het huis van mevrouw Maria Ieps, een nederlandse dokter en een rechtvaardig onder de volkeren. Zij heeft mijn ouders bij haar laten onderduiken”. “Mijn vader was actief in het verzet en is een paar jaar geleden in Israël overleden”.

Hereniging

Susan en Mirjam hebben met elkaar ge-emailed en een paar weken geleden is mevrouw Chanina naar Nederland gegaan. Dit om Susan bij haar thuis te ontmoeten. Na een rondleiding in het huis van haar opa heeft Susan de historische mezoezot aan haar gegeven.
“Ik kan bijna niet in woorden uitdrukken wat door mij heen is gegaan het is heel emotioneel en tegelijkertijd heel indrukwekkend, vertelt Mirjam. “Ik word telkens weer emotioneel als ik erbij stil sta hoeveel inspanningen Susan gedaan heeft om mij opa’s mezoezot terug te geven”.

Chaim, Mirjam’s echtgenoot is Sofer (schrijver) van beroep hij onderzocht de mezoezot, de grote mezoeza is kosjer. De tweede kleinere mezoeza is niet kosjer. De grote mezoeza is weer terug op zijn oude plek aan de deur van haar grootouders huis in Amsterdam. De kleine mezoeza is gegeven aan archief van het ‘Logamee Hageta’ot’ museum in Israël.

Herinnering Project

Hiermee is het verhaal niet voorbij. Mirjam vertelt ons: “Susan heeft mij verteld dat als gevolg van dit verhaal, de inwoners van de straat allen zijn gaan onderzoeken wat de namen waren van de bewoners tijdens de oorlog omdat in de straat heel veel joden hebben gewoond”.

Mirjam heeft haar grootouders nooit ontmoet maar zij is nauw verbonden met hun tradities. “Ik voel dat ik een bericht van hen heb ontvangen. De jongere generatie moet zien hoe onze grootouders hun joodse leven hebben voortgezet. Ondanks de angst en wantrouwen voor de nazi’s. Zij gingen zo ver dat zij zelfs de mezoezot in de muur hebben verstopt”, zegt Mirjam.

Overgenomen uit het krantje van Parshat Hashawoe’a van Chabad ‘Sichat Hashawoe’a’, geschreven door Menachem Cohen.

Gerelateerde berichten

Reageer


zes + twaalf =